Golgi aygıtı

Golgi aygıtı
Golgi aygıtı :
Şekli, ardışık olarak sıralanmış keselere benzeyen golgi aygıtı,
endoplazmik retikulumla bağlantılı olarak vesikül üretmekle
görevli bir organeldir.
Golgi aygıtı esas olarak 3 bölgeden oluşur.Bu organel nukleusa
yakın bölgelerde konumlanmış olup nukleusa yönelik olan
kısımı " Olgun bölge ", hücre zarı tarafına bakan kısım ise "
Oluşma bölgesi " adını alır.Ortadaki bölge ise geçiş
bölgesidir.

Şekilde bir golgi aygıtının kısımları net olaka gözüküyor.
En alttaki kısımlar yukarıdaki bölgelere göre daha ince olup
" Oluşma bölgesi " ' ni temsil etmektedir.Yukarıdaki kısımlar ise
kenarları kalınlaşmış bir yapıya sahiptir ve "Olgunlaşmış bölgeler
" ' i temsil etmektedirler.Ribozomlar tarafından üretilen ve
endoplazmik retikulumda biriktirilen polipeptidler (proteinler) daha
sonra geçiş vesikülleri ile golgi aygıtına ulaşırlar
(Şeklin en altındaki serbest vesiküller).
Golgi aygıtına ulaşan polipeptidler, hücre tarafından
üretilen polisakkaritlerle (şeker molekülleri) ile etkileşim
içerisine girerek golgi aygıtı içerisinde bir seri işleme
tabi tutulur.Bu seri işlemler devam ederken, moleküller golgi
aygıtının olgun bölgesine yani şeklin üst bölgesindeki
keselere doğru hareket ederler.Ve nihayetinde golgi aygıtından
kökenlenen bir zar vasıtasıyla sentezlenen salgı veya sindirici
enzimler vesikül halinde sitoplazmada serbest olarak yüzmeye
başlarlar.
Salgı vesikülleri, farklı hücrelerin ürettikleri farklı
biyokimyasal özelliklere sahip maddeleri ihtiva ederler.Bu
biyokimyasal maddeler hormonda olabilir enzimde olabilir.
Sindirici enzim içeren vesiküllere ise " Lizozom " adı
verilir.Lizozomların içerdikleri sindirici enzimlerin pH ' ı
çok düşüktür ve asidik yapıya
sahiptir.İçerdikleri bu asidik tabiattaki sıvılarla hücre
içerisine alınan besin maddelerini tıpkı midemiz gibi sindirmeye
başlarlar.Lizozomlar aynı zamanda hücre içerisinde
fonksiyonlarını yitirmek üzere olan yaşlanmış organelleride
bünyelerine alarak eritip yok ederler.
" Otoliz " adı verilen hücre intiharlarıda lizozomlar tarafından
gerçekleştirilen bir olaydır.Bir canlı öldükten
hücrelerin içerisinde bulunan lizozomların zarları
parçalanır ve lizozom içerisindeki asidik enzim serbest
hale geçer.Serbest hale geçen enzimler bütün
hücre organellerine etki ederek onları eritir ve hücreyi yok
eder. Ölmüş bir hayvan cesedinin birkaç gün
içerisinde çürüyüp kokmasının bir nedenide
budur.