Canlıların Sınıflandırılması

Canlıların Sınıflandırılması
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1-Beslenme 2-İrkilme 3-Hareket 4-Solunum 5-Met@bolizma 6-Adaptasyon 7-Üreme 8-Hücresel yapı 9-Şekil ve Yapı 10-DNA ve Enzim SINIFLANDIRMA

Canlıları
ilk kez M.Ö. 350 yıllarında yaşamış olan Aristo’nun
sınıflandırdığı bilinmektedir. Aristo, canlıları temel iki gruba ayırmıştır.Bitkileri; OTLAR, ÇALILAR, AĞAÇLAR, hayvanları da; KARADA, SUDA, HAVADA yaşayanlar olmak üzere üçer gruba ayırmıştır.
YAPAY (AMPRİK) SINIFLANDIRMA :
Yaşama
ortamları ve dış görünüşlerine göre yapılan
sınıflandırmaya denir.Bu sınıflandırma Aristo tarafından ANALOG
ORGANLARA göre yapılmıştır

DOĞAL (FİLOGENETİK) SINIFLANDIRMA: Canlıların
köken bağıntılarını, anatomik benzerliklerini ve evrim bakımından
birbirleri ile olan ilgilerini esas alan sınıflandırmadır. Bu
sınıflandırma LİNNE tarafından HOMOLOG ORGANLAR ‘a göre yapılmıştır.
ANALOG ORGANLAR :
Kökenleri farklı, görevleri aynı olabilen
organlardır.Örneğin kedinin bacağı ile kuşun bacağı veya yarasanın
kanadı ile sineğin kanadı.
HOMOLOG ORGANLAR :
Kökenleri aynı, görevleri farklı olabilen organlardır.
Örneğin insanın kolu,fokun yüzgeci, yarasanın kanadı.
Canlıların günümüzde geçerli olan adlandırılmalarını İsveç’li Karl Von LİNNE başarmıştır. LİNNE, sistematikte temel birim olan olarak TÜR’ü
kabul etmiştir.Bitki ve hayvanları sınıflandırırken, embriyolojik,
morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal benzerlikleri temel almıştır.
(İkili Adlandırma)

TÜR : Ortak
atadan gelen, aralarında gen alışverişi yapabilen,
çiftleştiklerinde verimli döller veren doğal canlı
topluluklarıdır.

ÖRNEK: Cins (Genus) - Tür (Species) – ADI


Felis leo Aslan





BUGÜNKÜ CANLI GRUPLARI





PROKARYOTLAR



ÖKARYOTLAR





MONERA

Bir hücreli alg ve hücre çekirdeği bulun- mayan heterotrof ya da ototrof olan orga- nizmalardır.

Örneğin:Bakteriler ve Mavi-yeşil lalgler




Bazı özellikleri bakımından bitki veya hayvan ayırımı yapıla-
mayan, bir hücreli ve çok hücrelorganizmalardır.

1-Kamçılılar : Örn:Öglena 2-Silliler Örn:Paramesyum 3-Kökayaklılar : Örn:Amip 4-Sporlular: Örn:Plazmodyum 5-Cıvık mantarlar 6-Bir hücreli algler



Genellikle çok hücreli olup, sporla üreyen heterotrof organizma- lardır.

Örn: Ekmek ve peynir küfü, maya mantarı ve şapkalı mantarlar

Çok hücreli, ototrof ve kompleks organizasyonlu organizmalardır.
1-Çiçeksiz bitkiler:
Örn: Karayosunları, Eğreltiler ve atkuyrukları 2-Çiçekli bitkiler A)Açık Tohumlular Örn: Çam,selviB)Kapalı Tohumlular a)Bir çenekliler Örn:Arpa,buğday,lale b)İki çenekliler Örn:Akasya,çınar,söğüt



Çok hücreli serbest hareket edebilen, sinir sistemi bulunduran ve heterotrof organizmalardır.
OMURGASIZLAR
A)Süngerler B)Sölenterler Örn: Hidra,deniz anası C)Yassı solucanlar Örn:Tenya D)Yuvarlak Solucanlar Örn:Ascaris E) Halkalı solucanlar Örn:Toprak solucanı F)Yumuşakçalar Örn:Midye,salyangoz G)Eklembacaklılar Örn:İstakoz,Arı,kırkayak H)Derisidikenliler Örneniz yıldızı,deniz kestanesi
İLKEL KORDALILAR Örn: Amphioxus lancelatum


OMURGALILAR





1-Balıklar 2- Kurbağalar 3-Sürüngenler 4-Kuşlar 5-Memeliler


OMURGASIZ VE OMURGALI HAYVANLAR ARASINDAKİ FARKLAR






1-Omurga bulunmaz

1-Omurga bulunur

2-Solungaç yarıkları yoktur

2-Solungaç yarıkları yada yutak yarıkları vardır.

3-Sinir sistemi varsa, sinir ipliği biçiminde olup, hayvanın karın tarafında bulunur.

3-Sinir sistemi hepsinde bulunur ve hayvanın sırt tarafında yer alır.

4-Dolaşım
sistemleri bulunanlarda açık dolaşım görülür.
(Toprak solucanın da kapalı dolaşım vardır)

4-Dolaşım sistemleri kapakıdır.

5-Radiyal veya bilateral simetrilidirler.

5-Bilateral simetrilidirler.

6-Davranışları ve uyartılara verilen cevap basittir.

6-Davranış ve uyartılara verilen cevap komplekstir.

7-İskelet varsa iç yada dış iskelet biçimindedir.

7-İç iskelete sahiptirler.
BİTKİLERLE HAYVANLAR ARASINDAKİ FARKLAR


BİTKİLER



HAYVANLAR





1-Selülozdan yapılmış çeperleri vardır.

1-Çeperleri yoktur.

2-Kloroplastları vardır.

2-Kloroplastları bulunmaz.

3-Gerek duydukları organik besinleri kendileri sentezlerler.(Ototrofturlar)

3-Gerek duydukları besinleri sentezleyemezler, dışarıdan hazır alırlar. (Heterotrofturlar.)

4-Besinlerini erimiş durumda alırlar.

4-Besinlerini katı yada sıvı durumunda alırlar.

5-Besin alma organları dışarıdadır.

5- Vücut içindedir.

6-Sindirilmeyen artıkları bünyelerinde biriktirirler.

6-Dışarı atarlar.

7-Gereksinim duydukları azotu, inorganik maddeleriden azot tuzlarından alırlar.

7-Organik maddelerden (Protein gibi) karşılarlar.

8-Büyüme sürgen doku bulunduğu için yaşam süresi boyunca sürer.

8-Büyüme belli bir yaşa kadardır.

9-Snir sistemleri yoktur.

9-Sinir sistemleri vardır.

10-Hareket edemezler.

10- Hareket edebilirler.